Parak lumus bulan puasaan, paampihannya hari ngini ganap talung puluh ari puasaan, mampas malam Hari Raya. Arinya rahat bahindau muru imbah limpua baparu puasaan mambarangat hawanya liwar manyalingit ka bumbunan maarit lapar lawan haus, asa kumarau rakungan.

Babaya tangari, Utuh Juhdi lawan kawanannya manalu ikung maampah ka baruh batiti di pinggir galangan, mambinting parang mandua bilah lawan kapak sabuting jua di tangan tuju ka padang haur di pancung baruh.

“Nang manalah Radi haurnya nang cucuk gasan ditabang” Utuh Juhdi manyuruh kawannya Radi mamilih haur, tatingau jua buhannya bakas basapai cikang lawan ratik bajibun bakas tutuhan urang nang tadahulu pada buhannya manabang haurnya.

“Dalas nang tuha Juhdi’ai, hadangi diaku maitihi dahulu nah” Radi calingak calinguk manyilak padang sabat cikang haur nang badaun rimbun.

“Naya pang kayadipana, nahaplah?” Utuh Juhdi pina manunjuk ka batang haur nang pina mining. Di bawahnya kacugitan marapul rabung babulu miang.

“Cakada kawa nitu diulah, maupang sabakas ditimbakakan gin balah!” Radi papalapau mamadahakan kanu Utuh Juhdi, maraganya Radi naya hapal banar di haur nang tabaik gasan diulah laladuman, mahir urangnya hudah saban tahun baladuman.

“Hi’ih Juhdi’ai haurnya nitu nang pina bakulahuk cari, nang tatuha” Manyahut jua Hamdi nang matan hintadi badangkakan malihatakan buhannya kukulalak di padang haur.

“Naini nah pantarnya taharat haurnya” Radi hancap mailai ka kapak di buncu ruas ka talu matan akar haurnya. Bagantian lawan Utuh Juhdi jua manungkih batang haur nang handak diulahnya laduman.

Cakada saapaan maragui balaluan batang haur di galangan, salin panjangan haurnya lakun jujuluk langit. Hancap Hamdi mariwasi cikangnya tunggal buku ruasannya. Imbah talah mambuangi cikang wan daunnya, dibair buhannya ampah ka pawa nang taludang sakira nyaman mambagi batang haurnya. Balalu buhannya batalu baatur babagi ampat hampai lima ruas haurnya ada nang tahundap ada jua nang tapanjang.

Utuh Juhdi mamilih nang pambawahan, Radi nang mananangah lamun Hamdi nang buncuannya parak lawan lunjur pucukannya.
Ditataknya bagamat tabagi talu, imbahnya disahan buhannya bulik bagamat batiti di pinggir galangan maampah bulik.

Di higa rumah, Utuh Juhdi babasuh batis jalan padu, lakas mambibit ulin susunduk lawang gasan marujak buku ruasnya.

Bahimat Utuh Juhdi majurak haur andih inya, Radi mangutii lawan Hamdi didudukinya haurnya nang basandar ka watun padu, mahing banar Utuh Juhdi manumbuk kayaannya bubul tunggal ruasan. Tagal ditinggal ruas tibang buritnya gasan kaandakan banyu atawa minyak gas lamun handak malikit ladumannya.

Cakada lawas bagantian pulang haur ampun Radi nang ditumbukakan hanyar ampun Hamdi nang pauncitan. Tuntung katiganya hanyar maulah luangnya pangsa satabah pada ruas di buritnya. Kikira talus jariji iyaam hudah cakada sagaganal luangnya gasan malikit apinya sakira malindap. Talu buah laduman ampun buhannya hudah tuntung, disandarakannya bajijir di higa rumah, gasan malam ngini imbah bulikan batakbiran mahangkuyan manimbak laduman.

***

Utuh Juhdi hahanyaran imbah baisa di langgar hancap mancapil bakandulan di panyu lawan baras, handak bapitrah tuju ka rumah Kai Durham nang satumbangan pahin lacit maajari diinya mangaji a’alipan hampai kulihan malima walas jus hudah mangaji Qur’an. Imbah ditarimanya kulih Kai Durham baras pitrah Utuh Juhdi bahancap pulang manimbai lingkang bulik ka rumah mambibit banyu lawan batu karbit nang hudah dipacahinya matan kamarian hintadi.

Malam sasain badarau urang batakbiran di langgar lawan di masigit, asing-asingnya urang maatar pitrah lawan maambil wadai upahan gasan disurung Hari Raya.

Mancapil balalu Radi jua mambinting bibilah bajarat kain lawan lampu duduk di tangannya tasampuk Utuh Juhdi nang mambinting karbitnya jua.

“Lakasi kita panasi dahulu ladumannya Juhdi’ai, buati banyu lawan karbitnya” Radi pina bacaca manyuruh kanu Utuh Juhdi. Di higanya minik Hamdi bilang garabakan paluh mamanasi ladumannya nang buntat tarus, satumat bahahar ka kurik api napang karap pajah lampu duduknya ditampur angin imbahanu digantarnya bunyi laduman musuh matan subalah.

“Ladum…..! ladum….! Salin hangkuyan bunyi laduman karbit ampun Utuh Juhdi pantar handak mangarakah saalamanan.

“Liwar bagus banar bunyinyalah ampun ikam Juhdi’ai ladumannya, cakada tasalah kita mamilih batang haurnya” Radi jua pantar maambung bakul kanu Utuh Juhdi.

Tagal Utuh Juhdi cakada hiran karamian banar malikit ladumannya. Imbah dibuatnya sabingkil karbit disumpalnya luangnya lawan kain babaya manggurak karbitnya mandisir hanyar dihuyungakannya bibilah nang balikit api hanyar bahancap ditutupnya bakajut lawan kain balalu maladum haja batang haurnya manampur lawan api-apinya malindap di muhara buku ruasnya.

“Ladum…! Pacaham nah!” Hamdi takuciak maraga buntat dipanasinya tarus ladumannya sakalinya bakajut maladum salin hangkuyan, laduman Hamdi pacah balah dua, tahambur banyu lawan karbitnya, Hamdi taundur taduduk di pitak takalipik.

“Hahaa… dimapang Hamdi ikam kanapa jadi sawat pacah ladumannya!” Utuh Juhdi tatawa banar lawan Radi alian bubuhan nang tuha anum jua bagalumuk nang baladuman di parak buhannya lawan bajibun jua nang umpat maitihi wara karamian, manggalagak urang tatawaan maningau Hamdi samana pahaluinya awak pada buhannya, kaning hangit, bulu mata parak lumus, muha muring takana laduman nang buntat pacah bakajut!

Liwar karamian cakada kisah urang baladuman rahat malam Hari Raya, matan bahari hudah jadi adat kamahiran urang banua baladuman, bacacak kambang api lawan lalatupan. Sapalih ditangati bubuhan Huluagah jua lamun batimbakan atawa baladuman lamun bilang katalaluan napang buhan kampung baistilah baulah laduman, bakas kaling dancis atawa kaling susu, nang taganal pipa wasi atawa batang hanau, lamun diladumakan rahat kaca rumah rapai pacahan, tawing paculan, maginnya nang tuha bangka cakada kaaritan lidup-lidup bapanyakitan wirai lawan kalasnya pangrasa pacul jantung mandangar laduman. Tagal wayahini bubuhan kampung baladuman sapalihannya lagi maraga musim bala Kuruna cakada baampihan naya pina cakada burinik kampung bajibun nang cakada kawa bamudik ka kampung dijagai bubuhan Huluagah kaputingannya marista bahari raya di banua urang.

***

Kahimungan imbah puasaan sabulanan maarit ati, managan napsu, manahan lapar lawan haus, mancangkali baibadah haja kanu Allah Ta’ala pahin bulan puasaan, puas liur saraba karumu dihantupi pamakan bukaan lawan sahur.

Malam Hari Raya basaung bahangkuyan laduman kadaguman, lamun nang lacitnya malikit kambang sarai diulai-ulainya di buncu watun rumah. Malam hibak bagirapan mahabang hijau di langit babalang bahambur kambang api lawan basapai karancilangan bintang-mambintang liwar bungasnya banua. Di langgar lawan masigit di hulu hilir lalu lalang saalamanan papak badarau.

Allaahu akbar Allahu akbar Allahu akbar
Laa ilaaha illallaahu wallahu akbar
Allahu akbar wa lillaahil-ham…

2021

 

Facebook Comments