Isuk arinya, bubuhan astana Karajaan Nagara Dipa tumbur. Tahabar Putri Kalungsu kahilangan anaknya, Radin Sakar Sungsang. Lambu Mangkurat hancap manukui, manakuni Putri Kalungsu dimapa asal kajadiannya. Putri Kalung bakisah sambil basisigan maarit tangis. Muha pina kalas, matanya bangkur lantaran malam tadi bilang bamamalaman manangis haja. Limbah mandangar kisahnya, kada mahadang isuk lagi, Lambu Mangkurat langsung mangiau anak buahnya.
“Wahai Tumanggung Tatah Jiwa, Aria Magatsari, Patih Ampat wan nang lain-lain jua, kikira bubuhan andika hudah mandangar habar lamun Radin Sakar Sungsang hudah tajun kada sing padahan maninggalakan astana. Biar paguni kakanakan, tagal inya tu anak maharaja kita nang kaina pacang manggantiakan abahnya. Jadi, nang badimapa-dimapakah caranya, dalas manyubarang lautan kita musti mancarii hampai tadapat,” ujar Lambu Mangkurat mamadahi anak buah sidin.
“Inggih, Mahapatih, titah andika kami junjung. Suruhan andika musti kami gawi!” jar Tumangggung Tatah Jiwa, diumpati Aria Magatsari, nang lain unggut angui haja.
Limbah pamandiran hudah tuntung, Tumanggung Tatah Jiwa wan Aria Magatsari langsung haja baatur babagi tugas lawan anak buahnya. Ari nangitu jua bubuhannya bapancai tulakan. Ada nang baampah ka hulu, ada nang ka hilir, ada nang ka pasar, ada nang ka palabuhan. Ada nang taka danau, ada jua nang maambah hutanan danglu. Sapalihan bajalan batis haja, nang lain bajukung atawa baparahu.
Bubuhan kulawarga karajaan, tuha-anum, lalakian-bibinian, sabarataan disuruh umpat mancarii jua. Galu urang sabarataan. Dicarii di pagungan kadada, di pasiban kadada, di buncu-buncu astana tatap kadada tatamu jua. Ringkas kisah, lamun angkuhnya Radin Sakar Sungsang paguni ada haja sasukat di wilayah Karajaan Nagara Dipa musti cagar tadapat. Napang mun samunyaan wilayah hampai ka unjut-unjut karajaan hudah dihaluki bubuhannya. Tagal, limbah bahaharianan mancarii, hudah jua ditakunakan ka sana-kamari, lacit ka kamarian yatu baluman tadapat jua. Sakar Sungsang nang kaya ujar paribasa tinggalam batu. Jangankan taliat batang hidungnya, tadangar bunyi suara atawa tangisnya haja kadada.
Limbah manalu hari mancarii baluman tadapat jua, ada urang nang bahabar lamun inya sawat maliat ada kakanakan halus batilanjangan umpat naik ka banawa dagang nang hudah batulak ka Surabaya. Tagal, urang nang mahabarakan nangini kada tahu jua apa kakanak nangiu nang bangaran Sakar Sungsang atawa inya kakanakan lain. Tagal, mandangar ciri-cirinya nang batilanjangan, Putri Kalungsu liwar yakin lamun kakanak nangitu kada lain pada anaknya saurang
Mandangar habar nangitu jua, Lambu Mangkurat kada mahadang disuruh ratu lagi. Ari nangitu jua sidin langsung haja manyuruh anak buahnya balayar manyubarang laut. Lain pada Tumanggung Tatah Jiwa wan Aria Magatsari nang tulak, Patih Ampat wan balalawi ikung anak buahnya umpatan jua tulakan mancarii Sakar Sungsang ka pulau Jawa.
Hampai di palabuhan Surabaya, di situ bubuhannya ngini bapancai pulang. Ada nang batinggal mancarii di sakulilingan Surabaya haja, ada jua nang batulak ka hulu atawa baampah ka hilir. Ada nang lacit taka Giri, ka Garisik, wan kampung nang lain-lain jua. Asing-asingnya batakun wan urang nang ditamui, saikung-ikung kadada nang tahunya. Hudah bilang babulan-bulan mancarii, tagal baluman tadapat jua.
Ayungannya, marga hudah asa kalalawasan mancarii kada tatamu jua, tapaksa bubuhannya ngini bulikan wara. Limbah mandangar habar mun bubuhan utusan nangitu kadada saikung-ikung nang batamunya lawan Sakar Sungsang, Putri Kalungsu liwar maristanya, manangis basisigan bilang kada babanyu mata lagi. Saban hari saban malam mangganang anaknya haja, bapa-nyasalan kada bakasudahan hudah talanjur mancatuk kupala anaknya lawan wancuh gangsa. Tagal, ujar paribasa urang bahari jua, manyasal tu musti datangnya dudi-dudi ari. Lain pada urang nang ditampuh sapi, lacit ka wayahini kadada kisahnya urang nang manyasal badahulu.
Mahapatih Lambu Mangkurat asa liwar harung jua maliat nang cucu siang-malam manangis haja. Limbah nangitu, balalu sidin maatur anak buahnya sampaya tulakan ka pulau subarang bagagantian. Bilanya ada nang bulik, musti ada nang batulak. Antah hudah barapa bulan damintu haja nang digawi, bulang-bulik mancarii Sakar Sungsang ka Surabaya atawa ka Tanah Jawa Dwipa. Tagal, nang ngaran baluman wayahnya, salawas nangitu tatap haja kadada tadangar habar baritanya.
Bulan balanggar bulan, tahun balanggar tahun, Sakar Sungsang bubujuran nang kaya ujar paribasa tajun tiruk tinggalam batu. Limbah batajun, balalu langlam kadada buriniknya lagi. Hati nang uma makaam saain liwar marista. (basambung)